การทำดีตามหลักประโยชน์นิยม

ผู้แต่ง

  • วิเศษ แสงกาญจนวนิช -

คำสำคัญ:

การทำดี, ประโยชน์นิยม, แนวคิดแบบปรัตถนิยม

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการทำดีตามหลักประโยชน์นิยม วิธีการศึกษาเป็นแบบเชิงคุณภาพ โดยศึกษาค้นคว้าและรวบรวมข้อมูลจากเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ผลการวิจัยพบว่า 1. การทำดีตามหลักประโยชน์นิยมของเจเรมี เบนธัม คือ การแสวงหาประโยชน์เพื่อตนเองเป็นหลัก เบนธัมเชื่อว่าเมื่อมนุษย์ได้รับประโยชน์ส่วนตนอย่างเต็มที่แล้ว ก็จะทำประโยชน์เพื่อผู้อื่นภายหลัง อันนับได้ว่าเป็นผลพลอยได้จากการสนับสนุนเรื่องประโยชน์ของตนเอง จึงเป็นแนวคิดแบบอัตนิยม (egoism) 2. การทำดีตามหลักประโยชน์นิยมของจอห์น สจ๊วต มิลล์ คือ การแสวงหาประโยชน์เพื่อส่วนรวมเป็นหลัก มิลล์ เชื่อว่า “เงื่อนไขสำคัญที่สังคมจะดำรงอยู่ได้ด้วยดี ก็คือ ผลประโยชน์ส่วนรวมจะต้องมาก่อนและได้รับการพิจารณาค่าของผลประโยชน์สมาชิกในสังคมอย่างเท่าเทียมกัน” จึงเป็นแนวคิดแบบปรัตถนิยม (altruism)

References

กีรติ บุญเจือ. (2512). ปรัชญาเบื้องต้นและตรรกวิทยาเบื้องต้น. กรุงเทพฯ: ผดุงวิทยา.

เกษฎา ผาทองและคณะ (2562). “ประโยชน์นิยม : แนวคิดสู่ปรากฏการณ์ทางการเมืองไทย”. วารสารศิลปศาสตร์ราชมงคลสุวรรณภูมิ. ปีที่ 1 ฉบับที่ 2 (พฤษภาคม-สิงหาคม): 175-188.

เทพวรรณ์ เตรียมไธสง, พระครูภาวนาโพธิคุณ และจรัส ลีกา. (2564). “การศึกษาแนวคิดประโยชน์นิยมในการประกอบธุรกิจ”. Journal of Modern Learning Development. ปีที่ 6 ฉบับที่ 2 (มีนาคม–เมษายน): 1-12.

นภาเดช กาญจนะ. (ม.ป.ป.). ความรู้พื้นฐานปรัชญา. กรุงเทพฯ: ประดิพัทธ์.

วิทย์ วิศทเวทย์. (ม.ป.ป.). จริยศาสตร์: มนุษย์กับปัญหาจริยธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 8). กรุงเทพฯ: อักษรทัศน์.

สุดารัตน์ น้อยแรมและกีรติ บุญเจือ. (2561). “พระปฐมบรมราชโองการของพระบาทสมเด็จพระปรมินทร มหาภูมพิลอดุลยเดช กับประโยชน์นิยม: การศึกษาเชิงวิเคราะห์”. วารสารรมยสาร. ปีที่ 16 ฉบับ 3 (กันยายน-ธันวาคม): 1-14.

Beauchamp, T.L. (1982). Philosophical Ethics: An Introduction to Moral Philosophy. New York: McGraw-Hill.

Ethel M. Abert Theodore C. Denise Shelden P. Peterfreund. (1980). Great Trasittions in Ethics. (4th ed.). New York: Wabsworth Publishing Company Inc.

Mill, J.S. (1951). Utilitarianism, Liberty and Representative Government. New York: E.P. Dutton and Company Inc.

Ross Harrison. (1988). “Bentham”. The Journal of Philosophy. Vol. 85, No. 3 (Mar): 154-158.

Vatsyayan, K. (1986). Made Easy Ethics. New Delhi: Kedar Nath Ram Nath.

เผยแพร่แล้ว

06/30/2024