พระสงฆ์กับการสร้างสันติภาพ

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิเคราะห์ “พระสงฆ์กับการสร้างสันติภาพ” พบว่า ความขัดแย้งความรุนแรงที่เป็นสาเหตุแห่งความขัดแย้งในอริยสัจ คือ ตัณหา 3 เมื่อไม่มีตัณหา 3 และทำให้ตัณหา 3 ดับได้ด้วยมรรคสันติวิธี 8 จึงจะเข้าสู่สันติภาพได้ ดังที่พระสงฆ์ไทยในปัจจุบันได้เสนอแนวคิดการสร้างสันติภาพ นอกจากหลักธรรมแล้ว ยังเสนอแนวคิดว่า ภาวะของจิตที่ปราศจากกิเลสชั่วคราวก็เป็นสันติภาพได้ด้วยสมถะกัมมัฏฐานและวิปัสสนากัมมัฏฐาน หรือด้วยทาน ศีล ภาวนา การสร้างสันติภาพพระสงฆ์ของไทยได้มองเชื่อมสัมพันธ์ไปยังระหว่างคน สัตว์ และสิ่งแวดล้อม โดยมีธรรมะของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นเครื่องมือเชื่อมด้วยความเมตตาและกรุณา ที่ไม่มีประมาณที่ไม่มีขอบเขตแล้วส่งต่อไปยังสัมมาทิฏฐิปัญญาที่รู้แจ้งเห็นจริงในธรรมชาติ พระสงฆ์ไทย จึงมีบทบาทที่สำคัญเพื่อให้สอดคล้องกับความขัดแย้ง คือ งานเผยแผ่พระธรรมวินัย งานวิชาการ งานสังคมสงเคราะห์และงานอนุรักษ์ป่า และสิ่งแวดล้อม แต่สิ่งที่พระสงฆ์ไทยเหมือนกันทุกรูปนั้น ก็คือ ศีล 5 ที่เป็นปัจจัยที่ทำให้คนปัจจุบันมีอัตราการทุศีลมากขึ้น และนโยบายของรัฐบาลและเถรสมาคมให้คนไทยรักษาศีล 5 อย่างจริงจังดังนั้น การสร้างสันติภาพนั้น ต้องประกอบด้วยการรักษาศีล (ศีล 5) สมาธิ เมตตา กรุณา ขันติ ภาวนาปัญญาในการดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข คือ อยู่และปฏิบัติให้เข้ากับทุก ๆ สิ่งที่มีอยู่รอบข้างอย่างสำรวมระวัง
ใช้สติปัญญาใคร่ครวญพิจารณาในการสร้างสันติภาพให้เกิดขึ้นแก่สังคมโลก ซึ่งตรงกับอริยสัจ 4 ที่พระองค์ทรงค้นพบความจริง ถึงจะเกิดสันติภาพทั้งในระดับตนเองและสังคม