“อาจารย์ไหวมั้ย”: พื้นที่ออนไลน์เพื่อสุขภาวะทางจิตของอาจารย์มหาวิทยาลัยไทย

ผู้แต่ง

  • ธงชัย แซ่เจี่ย มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม

คำสำคัญ:

พื้นที่ออนไลน์, ภาพนำเสนอ, สุขภาวะทางจิต, อาจารย์มหาวิทยาลัยไทย

บทคัดย่อ

พื้นที่ออนไลน์เป็นพื้นที่ที่คนที่มีความสนใจร่วมกันสามารถเข้ามาแลกเปลี่ยนพูดคุยกันกระทั่งเกิดเป็นชุมชนขึ้น พื้นที่ออนไลน์ส าหรับอาจารย์มหาวิทยาลัยมีอยู่หลายแห่ง ทว่าในบรรดาพื้นที่ออนไลน์เหล่านั้น “อาจารย์ไหวมั้ย” เป็นพื้นที่ออนไลน์ทางเฟซบุ๊กที่น าเสนอปัญหาที่อาจารย์มหาวิทยาลัยต้องเผชิญหลายลักษณะ ผู้ดูแลพื้นที่โพสต์เปิดประเด็นอย่างต่อเนื่อง ทั้งยังเป็นพื้นที่ที่อาจารย์จากมหาวิทยาลัยต่าง ๆ เข้ามาสนทนาแลกเปลี่ยนในประเด็นที่ผู้ดูแลเปิดประเด็นไว้มากกว่าพื้นที่ออนไลน์อื่น ๆ บทความนี้มุ่งศึกษาภาพน าเสนอปัญหาที่อาจารย์มหาวิทยาลัยต้องเผชิญดังที่ปรากฏบนพื้นที่ออนไลน์ดังกล่าว ในฐานะที่พื้นที่ออนไลน์นั้นเป็นพื้นที่แห่งการระบายความอัดอั้นตันใจต่อวิชาชีพ
เก็บข้อมูลตั้งแต่วันที่ 6 มิถุนายน 2558 ถึงวันที่ 29 มกราคม 2562 จำนวน 108 โพสต์จากการศึกษาพบว่า “อาจารย์ไหวมั้ย” เป็นพื้นที่ออนไลน์ที่นำเสนอปัญหาที่อาจารย์มหาวิทยาลัยต้องเผชิญในลักษณะเสียดสีเพื่อมุ่งให้เกิดอารมณ์ขัน ปัญหาที่พบมากที่สุดคือ ปัญหาเกี่ยวกับภาระงานของอาจารย์มหาวิทยาลัยไทย รองลงมาเรียงตามลำดับคือ ปัญหาเกี่ยวกับเพื่อนร่วมอาชีพ ปัญหาเกี่ยวกับนักศึกษาและปัญหาเกี่ยวกับนโยบายของมหาวิทยาลัย กล่าวได้ว่า “อาจารย์ไหวมั้ย” คือพื้นที่ออนไลน์เพื่อสุขภาวะทางจิตของอาจารย์มหาวิทยาลัยไทย

References

เจษฎา คูงามมาก. (2555). ความเครียดในการท างานของอาจารย์มหาวิทยาลัยรัฐ. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสถิติประยุกต์ บัณฑิตวิทยาลัย สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.

ชาญชัย ชัยสุขโกศล. (2552). เทคโนโลยีกับการต่อสู้ทางการเมืองโดยไร้ความรุนแรง: ศึกษากรณี อินเทอร์เน็ตในประเทศไทย. วิทยานิพนธ์รัฐศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชารัฐศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ทศพล ทรรศนกุลพันธ์. (2555). การศึกษาโลกออนไลน์ในมิติทางกฎหมายและสังคม. ใน นฤมล กล้าทุกวัน, บรรณาธิการ. มาราธอน: อินเทอร์เน็ต การเมือง วัฒนธรรม ฉบับออกตัว. (หน้า 65-78). กรุงเทพฯ: เครือข่ายพลเมืองเน็ต.

ไทยรัฐออนไลน์. (2555). เครือข่ายโต้พนักงานราชภัฏเป็น ขรก. ย้ าชัดไม่มีทางท าได้แค่ขายฝัน. ค้นเมื่อ เมษายน 13, 2560, จาก https://www.thairath.co.th/content/297552

นราธิป วิรุฬห์ชาตะพันธ์. (2548). การสร้างอัตลักษณ์ในอัลบั้มภาพออนไลน์. วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการสื่อสารมวลชน บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

นัทธนัย ประสานนาม. (2553). มายาชนชั้นกลางในเว็บไซต์เครือข่ายสังคม. ใน พิทยา สุวคันธ์, บรรณาธิการ. มุมมอง: สหวิทยาการ. (หน้า 185-212). ลำปาง: วิทยาลัยสหวิทยาการ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์ลำปาง.

ปัทมาพร บวรชยานันท์. (2557). การเคลื่อนไหวทางการเมืองบนเฟสบุ๊ค กรณีศึกษา: เหตุการณ์ฆ่าข่มขืนน้องแก้มบนรถไฟ. วิทยานิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการเมืองการปกครองบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

พลเมืองเน็ต. (2555). ก่อนจะถึงออนไลน์ศึกษา. ใน นฤมล กล้าทุกวัน, บรรณาธิการ. มาราธอน:

อินเทอร์เน็ต การเมือง วัฒนธรรม ฉบับออกตัว. (หน้า 30-37). กรุงเทพฯ: เครือข่ายพลเมืองเน็ต.

ราชบัณฑิตยสภา. (2554). เฟซบุ๊ก. ค้นเมื่อ เมษายน 13, 2560, จาก http://www.royin.go.th

วิทญา ตันอารีย์. (2551). ความเครียดจากการท างานของพนักงานมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่. การค้นคว้าแบบอิสระสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

วิลาสินี พนานครทรัพย์. (2560). วิธีการวิจัยเชิงชาติพันธุ์วรรณาในชุมชนออนไลน์. วารสารธรรมศาสตร์, 36 (2), 58-76.

สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์, สภาอาจารย์. (2541). รายงานการวิจัยเรื่อง สถานภาพและบทบาทของอาจารย์มหาวิทยาลัยของรัฐ: สภาวะปัจจุบัน ปัญหา ปัจจัยสาเหตุ และอนาคต. กรุงเทพฯ: สภาอาจารย์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.

อธิคม มุกดาประกร. (2555). บทแทรกจากริมลู่ ออนไลน์ศึกษา. ใน นฤมล กล้าทุกวัน, บรรณาธิการ. มาราธอน: อินเทอร์เน็ต การเมือง วัฒนธรรม ฉบับออกตัว. (หน้า 16-25). กรุงเทพฯ: เครือข่ายพลเมืองเน็ต.

อาทิตย์ สุริยะวงศ์กุล. (2555). การเมืองบนเฟซบุ๊ก: วัฒนธรรม-การเมืองบนเครือข่ายสังคมออนไลน์ไทย พ.ศ.2553-2555. วิทยานิพนธ์สังคมวิทยาและมานุษยวิทยามหาบัณฑิต สาขาวิชามานุษยวิทยา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

อิศรานิวส์. (2555). วิกฤต..“พนักงานมหา’ลัย วิกฤต..อุดมศึกษาของประเทศ??. ค้นเมื่อ เมษายน 13,

, จาก https://www.isranews.org/isranews-scoop/7965-qq--sp-827428562.html

แอนนิรา นิราช. (2552). เครือข่ายสังคมออนไลน์กับการแนะแนวการด าเนินชีวิตของผู้ใช้งานเว็บไซต์ hi5.com. วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการสื่อสารมวลชน บัณฑิตวิทยาลัยจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Hall, S. (1997). The work of representation. In Stuart Hall, Ed. Representation: Cultural representations and signifying practices. (pp. 13-74). London: Sage.

Silver, D. (2004, February). Internet/cyberculture/digital culture/new media/fill-in-theblank studies. New Media & Society, 6 (1), 55–64.

TWF Agency. (2021). Social media users in Thailand. Retrieved April 20, 2022, from

https://www.twfdigital.com/blog/2021/02/facebook-instagram-youtube-twitterusers-thailand-2021/

5.“อาจารย์ไหวมั้ย”: พื้นที่ออนไลน์เพื่อสุขภาวะทางจิตของอาจารย์มหาวิทยาลัยไทย

Downloads

เผยแพร่แล้ว

29-06-2022

How to Cite

แซ่เจี่ย ธ. (2022). “อาจารย์ไหวมั้ย”: พื้นที่ออนไลน์เพื่อสุขภาวะทางจิตของอาจารย์มหาวิทยาลัยไทย. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม, 12(1), 61–82. สืบค้น จาก https://so07.tci-thaijo.org/index.php/HUSO-J/article/view/1441