สันติวิธีเพื่อการบริหารความขัดแย้งในสถานศึกษา

ผู้แต่ง

  • ณัฐภรณ์ สมภาร โรงเรียนชุมชนวัดบ้านแลง
  • กฤษณ์ น้อยแก้ว โรงเรียนชุมชนวัดบ้านแลง
  • บุษบา ชมที โรงเรียนชุมชนวัดบ้านแลง
  • วิวรรชน์ เชื้อจิตร โรงเรียนวัดหนองพะวา
  • เริงวิชญ์ นิลโคตร มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี

คำสำคัญ:

สันติวิธี, การบริหารความขัดแย้ง

บทคัดย่อ

     สถานศึกษาเป็นสังคมหนึ่งที่มีความขัดแย้งเกิดขึ้นโดยไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ ส่งผลกระทบต่อการปฏิบัติงานทำให้การบริหารงานในสถานศึกษาไม่บรรลุตามวัตถุประสงค์ มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลลดลง การนำหลักสันติวิธีมาประยุกต์ใช้ในการบริหารความขัดแย้งในสถานศึกษา โดยยึดรูปแบบ PEACE MODEL ประกอบด้วยหลักการสำคัญ 5 ประการ คือ 1) P (ADMINISTRATION PROCESS) คือ กระบวนการบริหารเพื่อให้งานที่ได้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล 2) E (ENERGY) คือ พลังอำนาจการมอบอำนาจแก่ผู้ปฏิบัติด้านต่าง ๆ 3) A (ATTITUDE) คือ การตระหนักรู้ถึงสาเหตุความขัดแย้งและแนวทางการแก้ไขปัญหาความขัดแย้ง 4) C (CONSTUCTION) คือ การสร้างความรู้ ทบทวนแนวทางการแก้ปัญหา โดยยึดเทคนิคการทบทวนผลการปฏิบัติงาน (After Action Review: AAR) 5) E (EMPATHY) คือ การทำงานร่วมกันอย่างกัลยาณมิตรเพื่อเป็นแนวปฏิบัติให้สอดคล้องกับความขัดแย้งในสถานศึกษาและให้ความสำคัญกับการแก้ปัญหาโดยสันติวิธีนำไปสู่การสร้างศักยภาพในการทำงานส่งผลให้สถานศึกษามีคุณภาพ สามารถประยุกต์ใช้ได้ในหน่วยงานหลายระดับ ขึ้นอยู่กับบริบทหรือสถานการณ์

References

กมลนัทธ์ ศรีจ้อย. (2560). การบริหารจัดการความขัดแย้งของผู้บริหารโรงเรียนมัธยมศึกษาในจังหวัดอุทัยธานี. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.

กระทรวงสาธารณสุข. (2557). ความรู้เพื่อการป้องกันและแก้ไขปัญหาความขัดแย้ง. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข.

_______. (2558). คู่มือการบริหารความเสี่ยง. กรุงเทพฯ: กลุ่มพัฒนาระบบการบริหาร สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข กระทรวงสาธารณสุข.

เกษม ฐิติสิทธา. (2561, กรกฎาคม-ธันวาคม). อคติ 4: หลักการบริหารจัดการของผู้นำ. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 1 (2),87-88.

จิรภัทร์ โฉมวิไล. (2562). การพัฒนาแนวทางการจัดการความขัดแย้งอย่างสร้างสรรค์ในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา

นครราชสีมา เขต 1. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา การบริหารการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

ฐิตา ทับปั้น. (2555). การศึกษาการจัดการความขัดแย้งของผู้บริหารสถานศึกษาตามความคิดเห็นของครูในโรงเรียน อำเภอตาคลี จังหวัดนครสวรรค์

สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์.

ณัฐพล จันทร์เกิด. (2560). แนวทางการจัดการความขัดแย้งในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครสวรรค์ เขต 1.

วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์.

บุษบง ชัยเจริญวัฒนะ และเหมือนขวัญ เรณุมาศ. (2560, เมษายน). สันติวิธี: การจัดการความขัดแย้งตามแนวทางสันติวิธี. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัย

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 5 (2), 7.

ประกายกาญจน์ แดงมาดี. (2559). การบริหารความขัดแย้งของผู้บริหารโรงเรียนกาญจนาภิเษก วิทยาลัยนครปฐม (พระตำหนักสวนกุหลาบมัธยม).

วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิตสาขาวิชาการบริหารการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร.

พระธรรมปิฎก (ประยุทธ์ ปยุตฺโต). (2559). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 34). กรุงเทพฯ: มูลนิธิการศึกษาเพื่อสันติภาพ

พระปราโมทย์ วาทโกวิโท และคณะ. (2562, ธันวาคม). มนุษย์กับสันติภาพและพุทธสันติวิธี. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 6 (10), 4703.

พระพรสวรรค์ ฐิติญาโน. (2559). รายงานความก้าวหน้างานการวิจัย เรื่อง ศึกษาวิเคราะห์การจัดการศึกษาขององค์กรพุทธศาสนาเพื่อเสริมสร้างสันติภาพ. ศรีสะเกษ: วิทยาลัยสงฆ์ศรีสะเกษ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาหรรษา ธมฺมหาโส. (2559). การบูรณาการองค์ความรู้ ด้านสันติภาพเพื่อพัฒนากระบวนการสร้างสันติภาพในสังคมไทย. พระนครศรีอยุธยา: คณะพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

_______. (2561, กรกฎาคม-กันยายน). การบูรณาการองค์ความรู้ ด้านสันติภาพเพื่อพัฒนากระบวนการสร้างสันติภาพในสังคมไทย. วารสารวิชาการ

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 6 (3), 1263-1265.

มติชนออนไลน์. (2557). ครูวัย 28 ลาออกจาก ขรก.หลังทำ 4 ปี ไม่เห็นคุณค่าตัวเอง-เอกสารเยอะ-ต้องทำวิทยฐาน. ค้นเมื่อ กรกฎาคม 6, 2565, จาก

https://www.matichon.co.th/education/news_3097154

มยุรี สนิทกุล. (2557). ความสัมพันธ์ระหว่างการบริหารความขัดแย้งของผู้บริหารสถานศึกษากับประสิทธิผลของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่กา

ศึกษามัธยมศึกษา เขต 4. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.

มิ่งขวัญ พงษ์สถิต. (2556). การจัดการความขัดแย้งภายในองค์กร. ค้นเมื่อ พฤศจิกายน 6, 2563, จาก http://www.oia.coj.go.th/doc/data/oia/oia_1504165067.pdf

มีชัย สีเจริญ และคณะ. (2558). รูปแบบการสร้างเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการสนับสนุนการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมที่เหมาะสมกับบริบทสังคมไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานตำรวจแห่งชาติ.

รัฐพล เย็นใจมา และสุรพล สุยะพรหม. (2561, มิถุนายน). ความขัดแย้งในสังคม: ทฤษฎีและแนวทางแก้ไข. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 7 (2), 227-229, 236- 237.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน

สมิทธิรักษ์ จันทรักษ์ และคณะ. (2557, ตุลาคม). การพัฒนารูปแบบการสอนสันติศึกษาในสถาบันอุดมศึกษาไทย. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 8 (3), 114-115.

สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. (2558). คู่มือบริหารความเสี่ยง. กรุงเทพฯ: กลุ่มพัฒนาระบบบริหาร สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข.

สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2560). รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย. กรุงเทพฯ: สำนักการพิมพ์สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎรคณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ.

สุทิสา ชีวัน และจิตติรัตน์ แสงเลิศอุทัย. (2560, กรกฎาคม-ธันวาคม). การจัดการความขัดแย้งของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อความผูกพันต่อองค์การของครูในสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครปฐม เขต 2. วารสารศิลปากรศึกษาศาสตร์วิจัย, 9 (2), 342-343.

อรรครา ธรรมาธิกุล. (2558). การพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างพลังอำนาจผู้สูงอายุเพื่อพัฒนาชุมชน. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร.

Nascimento, D. (2006). Mending the wrongs: the importance of human rights in post conflict peace - building. Doctoral

dissertation. University of Coimbra, Portugal.

Kottick, J. A. (2003). Inquiry in to the issue of democracy and peace education in kindergarten program. Master’s thesis.

University of Torouto.

5.สันติวิธีเพื่อการบริหารความขัดแย้งในสถานศึกษา-Photo

Downloads

เผยแพร่แล้ว

27-12-2022

How to Cite

สมภาร ณ., น้อยแก้ว ก., ชมที บ., เชื้อจิตร ว., & นิลโคตร เ. (2022). สันติวิธีเพื่อการบริหารความขัดแย้งในสถานศึกษา . วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม, 12(2), 65–78. สืบค้น จาก https://so07.tci-thaijo.org/index.php/HUSO-J/article/view/706