นวัตกรรมการเรียนรู้วรรณคดีเชิงสร้างสรรค์เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณสำหรับผู้เรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย
คำสำคัญ:
วรรณคดี, การเรียนรู้เชิงสร้างสรรค์, การคิดอย่างมีวิจารณญาณบทคัดย่อ
บทความวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้วรรณคดีเชิงสร้างสรรค์เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณสำหรับผู้เรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย และ 2) ศึกษาประสิทธิผลนวัตกรรมฯ พิจารณาจาก 2.1) การเปรียบเทียบการคิดอย่างมีวิจารณญาณของผู้เรียนก่อนและหลังการใช้นวัตกรรมฯ และ 2.2) ความคิดเห็นของผู้เรียนที่มีต่อการใช้นวัตกรรมฯ เป็นการวิจัยแบบผสมผสานวิธี กลุ่มประชากร ได้แก่ นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนโกวิทธำรงเชียงใหม่ กลุ่มตัวอย่าง คือนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/1 จำนวน 31 คน ได้มาด้วยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบง่ายโดยใช้ห้องเรียนเป็นหน่วยสุ่ม เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ รูปแบบการเรียนรู้วรรณคดีเชิงสร้างสรรค์ แผนการเรียนรู้ แบบทดสอบ และแบบสอบถามความคิดเห็น วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบค่าที และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลวิจัยพบว่า
การพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้วรรณคดีเชิงสร้างสรรค์เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณสำหรับผู้เรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย เป็นรูปแบบการเรียนรู้ชื่อว่า RACs Model มี 4 องค์ประกอบ คือ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) กระบวนการเรียนรู้ และ 4) การวัดและประเมินผล สำหรับกระบวนการเรียนรู้มี 5 ขั้นตอนตามลำดับ ดังนี้ 1) กระตุ้นความซาบซึ้ง 2) เข้าถึงสถานการณ์ 3) วิจารณ์วินิจ 4) พิจารณาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และ 5) ไตร่ตรองสู่การนำไปใช้ มีคุณภาพอยู่ในระดับมากที่สุด สำหรับประสิทธิผลของนวัตกรรมการเรียนรู้ฯ พบว่าหลังใช้รูปแบบการเรียนรู้นักเรียนมีการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และมีความคิดเห็นต่อรูปแบบการเรียนรู้อยู่ในระดับมากที่สุด
References
กิ่งกาญจน์ บูรณสินวัฒนกูล. (2560). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้การอ่านเชิงรุกเพื่อส่งเสริมความสามารถในการอ่านเชิงรุกและความสามารถในการเขียนเชิงสร้างสรรค์ของนักเรียนชั้น มัธยมศึกษาตอนต้น. วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์, 19(1), 227-239.
คะเณยะ อ่อนนาง. (16 ตุลาคม 2564). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนโดยบูรณาการแนวคิดการเรียนรู้ที่เน้นกิจกรรมเพื่อส่งเสริมการเป็นผู้สร้างสรรค์นวัตกรรมในวิชาภาษาไทย สาขาวิชาการ ประถมศึกษา. http://cmruir.cmru.ac.th/handle/123456789/2218
เฉลิมลาภ ทองอาจ. (2561). เปิดประเด็น: สมรรถนะของนิสิตนักศึกษาครูในศตวรรษที่ 21. วารสารครุศาสตร์, 46(1), 273-278.
ชรินทร์ มั่งคั่ง. (2561). การเรียนรู้ข้ามศาสตร์: แนวคิดและแนวทางการพัฒนา. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ชลธิชา สิริอมรพันธุ์. (2562). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวรรณคดีไทยเชิงผลิตภาพเพื่อส่งเสริมความ รับผิดชอบและสำนึกทางสังคมสำหรับผู้เรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์] ฐานข้อมูลงานวิจัย (ThaiLis).
ทิศนา แขมมณี. (2560). ศาสตร์การสอน: องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ (พิมพ์ ครั้งที่ 21). สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นิภาพร กุลสมบูรณ์ และสุวิมล ว่องวาณิช. (2565). Active Learning: จากความเข้าใจที่คลาดเคลื่อน สู่ ปรัชญาและทฤษฎีรากฐาน ตั้งทิศให้ถูกเพื่อไม่ทิ้งให้ครูหลงทางอีกต่อไป. วารสารคุรุสภาวิทยาจารย์: วารสารเพื่อการพัฒนาวิชาชีพครู, 3(2), 1-17.
ประจักษ์ น้อยเหนื่อย. (2563). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้วรรณคดีไทยตามแนวคิด Active Learning เพื่อส่งเสริมความสามารถในการแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์และความซาบซึ้งในวรรณคดีไทยของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร]. ฐานข้อมูลงานวิจัย (ThaiLis).
วิชัย วงศ์ใหญ่ และมารุต พัฒผล. (2563). การเรียนรู้เชิงสร้างสรรค์. จรัลสนิทวงศ์การพิมพ์.
ศิริวรรณ วณิชวัฒนวรชัย. (2566). วิธีสอนสมัยใหม่ Modern Teaching Methods. โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศิลปากร.
สง่า วงศ์ไชย. (2560). การเรียนรู้ด้วยโครงงาน: แนวทางการพัฒนาการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 (พิมพ์ครั้งที่ 4). สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2565). (ร่าง) กรอบหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน. https://cbethailand.com
สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ. (2566). ตัวชี้วัดระหว่างทางและตัวชี้วัดปลายทางตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. https://oer.learn.in.th/search_detail/result/297105
สุภัทรพงศ์ รวงผึ้งรุ่งโรจน์, วิมลรัตน์ จตุรานนท์ และสิราวรรณ จรัสรวีวัฒน์. (2564). การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้วรรณคดีไทย โดยประยุกต์ใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเองและทฤษฎีการเรียนรู้แบบร่วมมือเพื่อส่งเสริมทักษะในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6. วารสารบัณฑิตแสง โคมคำ, 6(1), 48- 68.
อาทิตย์ ซาวคำ และศิริวรรณ วณิชวัฒนวรชัย. (2566). วิธีการสอนภาษาไทยเชิงสร้างสรรค์เพื่อส่งเสริมผู้เรียนในฐานะพลเมืองแห่งศตวรรษที่ 21. วารสารครุศาสตร์ ราชภัฏเชียงใหม่, 2(2), 1-18.
อานุภาพ เลขะกุล. (2564). การเรียนรู้โดยใช้ทีมเป็นฐาน.https://www.cotmes.net/wp- content/uploads/2021/12/824_จากวันวาร...ถึงวันนี้รศ.นพ.อานุภาพ-เลขะกุล.pdf
Brame, C. (2016, August 24). Active learning. Vanderbilt University Center for Teaching. https://cft.vanderbilt.edu/active-learning/
Cambridge Assessment International Education [CAIE]. (2019, September 16). Active Learning. https://www.cambridgeinternational.org/
Cambridge Assessment International Education [CAIE]. (2019, September 16). Getting Start with Active Learning. https://www.cambridge-community.org.uk/
Council of University Presidents of Thailand. (2023, May 26). TGAT3 93 Performance. https://www.mytcas.com/blueprint/tgat3-93/
Cresswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2011). Designing and conducting Mixed Methods research (2nd ed.). Sage Publications
OECD. (2019). PISA 2018 Results (Volume I): What Students Know and Can Do. OECD Publishing.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2023 วารสารครุศาสตร์ ราชภัฏเชียงใหม่
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสาร TCI อยู่ภายใต้การอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) เว้นแต่จะระบุไว้เป็นอย่างอื่น โปรดอ่านหน้านโยบายของเราสําหรับข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการเข้าถึงแบบเปิด ลิขสิทธิ์ และการอนุญาต
