แนวทางในการพัฒนาประสิทธิผลการบริหารคณะสงฆ์ของวัดในจังหวัดสมุทรสงคราม
คำสำคัญ:
การพัฒนา, ประสิทธิผล, การบริหารกิจการคณะสงฆ์บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาแนวทางในการพัฒนาประสิทธิผลการบริหารคณะสงฆ์ของวัด ในจังหวัดสมุทรสงคราม 6 ด้าน โดยเก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างพระสังฆาธิการจำนวน 385 รูป ผลการวิจัยพบว่า พระสังฆาธิการส่วนใหญ่มี อายุ 41-50 ปี มีพรรษา 21-30 พรรษา จบปริญญาตรีหรือเทียบเท่า จบนักธรรม ชั้นเอกและไม่มีวุฒิทางเปรียญธรรม ประสิทธิผลของการบริหารกิจการคณะสงฆ์พบว่าอยู่ในระดับมากในทุกด้าน ซึ่งได้แก่ ด้านงานสาธารณูปการ ด้านงานการปกครอง ด้านงานศึกษาสงเคราะห์ ด้านงานศาสนศึกษา ด้านงานเผยแผ่ศาสนธรรมและด้านงานสาธารณสงเคราะห์
ผลการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ สรุปได้ว่าปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดประสิทธิผลของการบริหารกิจการคณะสงฆ์ มากที่สุดโดยลำดับ ได้แก่ ภาวะผู้นำของเจ้าอาวาส (Ŷ = 0.374X1 + 0.491X2) ค่า R Square = 0.805 คุณภาพการบริหาร (Ŷ = 0.742X1 + 0.325X2 - 0.453X3 ) ค่า R Square = 0.793 และการมีส่วนร่วมสนับสนุน (Ŷ = 0.245X1 - 0.120X2 - 0.255X3) ค่า R Square = 0.716 ตามลำดับ โดยมีสมการพยากรณ์ Ŷ = 0.429X1 + 0.421X2+ 0.418X3 ค่า R Square = 0.761
การวิจัยนี้ ได้ค้นพบทฤษฎีสำคัญที่ส่งผลให้เกิดประสิทธิผลการบริหารกิจการคณะสงฆ์ คือ ทฤษฎีภาวะผู้นำ ทฤษฎีการบริหารและทฤษฎีการมีส่วนร่วมและได้สะท้อนให้เห็นว่าวัดยังมีการบริหารงานตามทฤษฎีองค์การในระบบปิดเพราะประสิทธิผลของการบริหารกิจการคณะสงฆ์ยังขึ้นอยู่กับภาวะผู้นำของเจ้าอาวาสเป็นหลักจึงควรที่จะเปิดการบริหารกิจการวัดให้มีผู้มีส่วนร่วมสนับสนุนจากสภาพแวดล้อมภายนอกตามทฤษฎีองค์การระบบเปิดให้มากยิ่งขึ้นและมีการปรับโครงสร้างการแบ่งงานของการบริหารวัดให้มีรองเจ้าอาวาสหรือผู้ช่วยเจ้าอาวาสผู้รับผิดชอบในด้านต่างๆ และมีคณะสงฆ์ปฏิบัติหน้าที่รองรับในแต่ละด้านอย่างเป็นระบบตามหลักการจัดองค์การที่ยึดหลักกฎหมายและเหตุผล
References
กัลยา วานิชย์บัญชา.(2542). การวิเคราะห์สถิติ สถิติสำหรับการบริหารและวิจัย. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
กิติมา ปรีดีดิลก. (2529). การบริหารและเทคนิคการนิเทศการศึกษาเบื้องต้น. กรุงเทพฯ: อัษราพิพัฒน์.
เฉลิมชัย เสียงใหญ่.(2551). พระสงฆ์กับภาวะผู้นำ. สมุทรสงคราม : คณะพุทธศาสนา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ทินพันธุ์ นาคะตะ.(2544). พุทธศาสนากับสังคมปัจจุบัน. กรุงเทพฯ: กรุงเทพปริ้นเฮ้า.
พระไตรปิฎกภาษาไทย (2539). ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระราชญาณวิสิฐ (เสริมชัย ชยฺมงคโล). (2545). หลักธรรมสู่ความสำเร็จและสันติสุข. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ธรรมสภา.
พระราชวรมุนี (ป.อ. ปยุตฺโต). (2529). การศึกษาคณะสงฆ์ไทย ปัญหาที่รอทางออก. กรุงเทพฯ: มูลนิธิโกมลคีมทอง).
พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช ป.ธ.9). (2547). คำวัดที่ชาวพุทธควรรู้. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: ธรรมสภา และสถาบันบันลือธรรม.
พระธรรมปริยัติโสภณ. (2548). การบริหารกิจการคณะสงฆ์แนวพุทธ. กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์.
Additional Files
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
หมวดหมู่
License
Copyright (c) 2023 วารสารวิจัยธรรมศึกษา

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.